Eğer birçok astım belirtiniz ve sık sık kriz yaşarsanız, astımınızın bir sorun olup olmadığını düşünebilirsiniz. Gerçekten de, astımınız “şiddetli astım” olabilir.
Şiddetli astım, yüksek doz inhale kortikosteroid-uzun etkili beta agonistleri (İKS-LABA) ile optimize edilmiş tedaviye rağmen kontrol edilemeyen astım veya kontrolsüz hale gelmesini önlemek için yüksek doz İKS-LABA gerektiren astımdır. Bu, normal astım ilaçları ile şikayetlerin daha zor kontrol edildiği anlamına gelir. Bu durumda, en iyi çalışan ilaçları ve dozları bulmak için bir uzmana başvurmalısınız. Optimize edilmiş tedavi, bu ilaçlara iyi uyumu, doğru inhaler kullanım tekniğini ve astımı etkileyebilecek katkıda bulunan faktörlerin ve diğer koşulların tedavisini içerir.
Birçok durumda, astım, tedaviyi takip etme zorlukları nedeniyle kontrolsüz olabilir; örneğin, yanlış inhaler kullanım tekniği, tedaviye uyumsuzluk, kısa etkili beta2-agonist bronkodilatörlerin (SABA) aşırı kullanımı ve sürekli risk faktörlerine maruz kalma gibi durumlar. Bu nedenle, tedaviye uyumu ve inhaler kullanım tekniğinizi nasıl iyileştireceğiniz konusunda sağlık profesyonelleriyle konuşmak çok önemlidir.
Şiddetli astım için “biyolojik” olarak adlandırılan yeni tedaviler geliştirilmiş ve bazı ülkelerde zaten kullanılmaktadır. Doktorunuz, bu tedavilerin size uygun olup olmadığını size anlatabilir.
Şiddetli Astım ve Yaşam Kalitesi
Şiddetli astım, aile, sosyal ve iş yaşamına müdahale edebilir, kariyer seçeneklerini ve boş zaman aktivitelerini sınırlayabilir, duygusal ve zihinsel sağlığı etkileyebilir. Şiddetli astım hastaları, çoğu astım hastasından çok daha farklı bir yaşama sahip olduğu için yalnız ve anlaşılmamış hissedebilirler. Eğer öyle hissediyorsanız, duygusal destek almaktan çekinmeyin.
Astım Tedavileri Hakkında
Sürekli Tedavi İlaçları
İnhale kortikosteroidler (İKS): Astımın uzun vadeli kontrolü için kullanılan anti-enflamatuar ilaçlardır. Bu ilaçlar, hava yollarınızdaki şişmeyi ve sıkışmayı azaltır, şikayetleri kontrol altına alır, akciğer fonksiyonunu iyileştirir ve şiddetli astım krizlerinin ve astım ölümlerinin riskini azaltır. Bunlar, alınmaya başlandıktan birkaç saat veya gün içinde astımınızı iyileştirmeye başlar ve almayı bıraktıktan sonra astımınız birkaç ay boyunca iyileşmeye devam edebilir.
İKS ile Uzun Etkili Beta-Agonistlerin (LABA) Kombinasyonu: İKS’yi uzun etkili bir bronkodilatörle birleştirmek, astım şikayetlerini azaltmaya ve bir yüksek doz İKS’ye göre kriz riskini azaltmaya yardımcı olur. LABA’lar sadece İKS ile birlikte kullanılmalıdır, çünkü tek başlarına kullanılırlarsa şiddetli astım krizleri riskini artırabilirler. İKS-LABA kombinasyonlarının farklı türleri vardır: formoterol ile birleştirilmiş İKS ve diğer LABA’larla birleştirilmiş İKS, örneğin salmeterol veya vilanterol ile.
Rahatlatıcı İlaçlar
Kısa Etkili Beta-Agonistler (SABA): Hava yolu kaslarını gevşeterek akciğerleri açan rahatlatıcı ilaçlardır. Geçici olarak astım şikayetlerini hafifletebilirler. Birkaç dakika içinde etki etmeye başlarlar ve dört ila altı saat boyunca etkilidirler. Kontrol ilaçları değildir ve sizi başka bir astım krizinden korumazlar. Aslında, SABA’ların sık kullanımı şiddetli krizlerin ve hatta ölüm riskini artırabilir.
Düşük Doz Kombinasyon İKS-formoterol: Bu, İKS ve formoterolün bir kombinasyonudur, hızlı etkili bir LABA’dır. Şikayetleri hızlı bir şekilde (veya neredeyse SABA ile aynı hızda) hafifleten bir anti-enflamatuar rahatlatıcı inhalerdir ve hava yolu iltihabını tedavi etmek için düşük dozda anti-enflamatuar ilaç tedavisi sağlar. Hafif astımı olan kişilerde, düşük doz İKS-formoterol, herhangi bir düzenli günlük kontrol tedavisi olmadan ihtiyaca bağlı olarak kullanılabilir. SABA rahatlatıcıdan daha iyi şiddetli kriz riskini azaltır. Bu sadece ihtiyaç olduğunda uygulanan tedavi birçok ülkede (ancak tüm ülkelerde değil) hafif astım için onaylanmıştır.
Bu ilaç, doktorunuz tarafından reçete edilen bir rahatlatıcı olarak kullanılıyorsa, egzersizden önce veya alerjen maruziyetinden önce de kullanılabilir.
İKS-formoterol ile Bakım ve Rahatlatıcı Tedavi
Orta veya şiddetli astımı olan hastalar için, İKS-formoterol hem kişinin düzenli günlük bakım tedavisi olarak alınabilir hem de şikayetleri rahatlatmak için ihtiyaç duyulduğunda kullanılabilir. Bu tedaviye Bakım ve Rahatlatıcı Tedavi (MART) denir ve SABA rahatlatıcı ile karşılaştırıldığında şiddetli kriz riskini azaltır. MART, birçok ülkede astım tedavisi için uzun yıllardır onaylıdır.
Altı yaş ve üzerindeki tüm çocuklara, ergenlere ve yetişkinlere şiddetli kriz riskini azaltmak amacıyla İKS içeren bir inhaler reçete edilmelidir. Astım, bazı küçük çocuklar hariç, yalnızca bir SABA rahatlatıcı ile tedavi edilmemelidir.